Lượm

Việt Nam / Lớp 6 » Tố Hữu

Nội dung

Ngày Huế đổ máu[1]
Chú Hà Nội về
Tình cờ chú, cháu
Gặp nhau Hàng Bè[2]

Chú bé loắt choắt[3]
Cái xắc[4] xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh

Ca lô[5] đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng…

- Cháu đi liên lạc[6]
Vui lắm chú à
Ở đồn Mang Cá[7]
Thích hơn ở nhà!

Cháu cười híp mí
Má đỏ bồ quân[8]
- Thôi chào đồng chí!
Cháu đi xa dần…

Cháu đi đường cháu
Chú lên đường ra
Đến nay tháng sáu
Chợt nghe tin nhà

Ra thế
Lượm ơi!...

Một hôm nào đó
Như bao hôm nào
Chú đồng chí nhỏ
Bỏ thư vào bao

Vụt qua mặt trận
Đạn bay vèo vèo
Thư đề “Thượng khẩn[9]
Sợ chi hiểm nghèo?

Đường quê vắng vẻ
Lúa trổ đòng đòng[10]
Ca lô chú bé
Nhấp nhô trên đồng…

Bỗng loè chớp đỏ
Thôi rồi, Lượm ơi!
Chú đồng chí nhỏ
Một dòng máu tươi

Cháu nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Lúa thơm mùi sữa
Hồn bay giữa đồng…
Lượm ơi còn không?

Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh.

Ca lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng…
[1] Ngày ở Huế bắt đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp quay trở lại xâm lược (năm 1947).
[2] Tên một đường phố ở thành phố Huế.
[3] Dáng nhỏ bé mà nhanh nhẹn.
[4] Ở đây là xắc-cốt (phiên âm từ tiếng Pháp) – cái túi bằng vải dày hoặc da, có một quai đeo ở bên người, dùng để đựng sổ sách, giấy tờ.
[5] (Phiên âm từ tiếng Pháp) loại mũ mềm bằng vải, không có vành, nhọn hai đầu, phía trên bóp lại, còn gọi là mũ chào mào. Thời kì đầu kháng chiến chống thực dân Pháp, dân quân, tự vệ và bộ đội ta thường đội mũ này.
[6] Làm công việc chuyển công văn, giấy tờ, thư từ, mệnh lệnh của cơ quan, đoàn thể hay đơn vị bộ đội, … Thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp, có một số em thiếu nhi xung phong vào bộ đội làm liên lạc.
[7] Đồn binh lớn trong thành phố Huế, có từ thời triều Nguyễn. Khi thực dân Pháp xâm chiếm nước ta, nơi này thành đồn của quân Pháp. Sau Cách mạng tháng Tám 1945, bộ đội ta đóng quân ở đây.
[8] Cây có quả chín màu đỏ tím, ở đây ví màu má của chú bé đỏ như trái bồ quân.
[9] Rất gấp. Những công văn, mệnh lệnh có đề “Thượng khẩn” thì người chuyển phải tìm mọi cách chuyển nhanh nhất đến nơi nhận (thượng: ở vị trí cao, vị trí trên, đối lập với hạ; khẩn: cần kíp, gấp gáp).
[10] Bông lúa non, còn ở trong bẹ lá.
1949

Nguồn: Tố Hữu, Thơ, NXB Giáo dục, Hà Nội, 1994