Nội dung
I – PHÓ TỪ LÀ GÌ?1. Các từ in đậm sau đây bổ sung ý nghĩa cho những từ nào? Những từ được bổ sung ý nghĩa thuộc từ loại nào?
a) Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái ăm để hỏi mọi người, tuy mất nhiều công mà vẫn chưa thấy có người nào thật lỗi lạc. (in đậm: đã, cũng, vẫn chưa, thật)
(Theo Em bé thông minh)
b) Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng, rất bướng. (in đậm: được, rất, ra, rất)
(Tô Hoài)
2. Các từ in đậm đứng ở những vị trí nào trong cụm từ?
Ghi nhớ
Phó từ là những từ chuyên đi kèm động từ, tính từ để bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ.
II – CÁC LOẠI PHÓ TỪ
1. Tìm các phó từ bổ sung ý nghĩa cho những động từ, tính từ in đậm:
a) Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. (in đậm: chóng)
(Tô Hoài)
b) Em xin vái cả sáu tay. Anh đừng trêu vào... Anh phải sợ... (in đậm: trêu)
(Tô Hoài)
c) [...] không trông thấy tôi, nhưng chị Cốc đã trông thấy Dế Choắt đang loay hoay trong cửa hang. (in đậm: trông thấy, trông thấy, loay hoay)
(Tô Hoài)
CÁC LOẠI PHÓ TỪ
* Phó từ đứng trước:
+ Chỉ quan hệ thời gian
+ Chỉ mức độ
+ Chỉ sự tiếp diễn tương tự
+ Chỉ sự phủ định
+ Chỉ sự cầu khiến
+ Chỉ kết quả và hướng
+ Chỉ khả năng
* Phó từ đứng sau:
+ Chỉ quan hệ thời gian
+ Chỉ mức độ
+ Chỉ sự tiếp diễn tương tự
+ Chỉ sự phủ định
+ Chỉ sự cầu khiến
+ Chỉ kết quả và hướng
+ Chỉ khả năng
3. Kể thêm những phó từ mà em biết thuộc mỗi loại nói trên.
Ghi nhớ
Phó từ gồm hai loại lớn:
- Phó từ đứng trước động từ, tính từ.
Những phó từ này thường bổ sung một số ý nghĩa liên quan đến hành động, trạng thái, đặc điểm, tính chất nêu ở động từ hoặc tính từ như:
- Quan hệ thời gian;
- Mức độ;
- Sự tiếp diễn tương tự;
- Sự phủ định;
- Sự cầu khiến.
- Phó từ đứng sau động từ, tính từ.
Những phó từ này thường bổ sung một số ý nghĩa như:
- Mức độ;
- Khả năng;
- Kết quả và hướng.
III – LUYỆN TẬP
a) Thế là mùa xuân mong ước đã đến. Đầu tiên, từ trong vườn, mùi hoa hồng, hoa huệ sực nức. Trong không khí không còn ngửi thấy hơi nước lạnh lẽo mà bây giờ đầy hương thơm và ánh sáng mặt trời. Cây hồng bì đã cởi bỏ hết những cái áo lá già đen thủi. Các cành cây đều lấm tấm màu xanh. Những cành xoan khẳng khiu đương trổ lá lại sắp buông toả ra những tàn hoa sang sáng, tim tím. Ngoài kia, rặng râm bụt cũng sắp có nụ.
Mùa xuân xinh đẹp đã về! Thế là các bạn chim đi tránh rét cũng sắp về!
(Tô Hoài)
b) Quả nhiên con kiến càng đã xâu được sợi chỉ xuyên qua đường ruột ốc hộ cho nhà vua trước con mắt thán phục của sứ giả nước láng giềng.
(Em bé thông minh)
2. Thuật lại sự việc Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chết thảm thương của Dế Choắt bằng một đoạn văn ngắn từ ba đến năm câu. Chỉ ra một phó từ được dùng trong đoạn văn ấy và cho biết em dùng phó từ đó để làm gì.
3. Chính tả (nghe – viết): Bài học đường đời đầu tiên (từ Những gã xốc nổi đến những cử chỉ ngu dại của mình thôi).