Đề bài: Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá có nhiều hình ảnh đẹp tráng lệ, thể hiện sự hài hoà giữa thiên nhiên và con người lao động. Em hãy chọn phân tích một số hình ảnh đặc sắc trong các khổ thơ 1, 3, 4 và 7. Bút pháp xây dựng hình ảnh của tác giả trong bài thơ Đoàn thuyền đánh cá có đặc điểm gì nổi bật?
Hướng dẫn
Một số hình ảnh đặc sắc trong bài thơ Đoàn thuyền đánh cá thể hiện sự hài hoà giữa thiên nhiên và con người lao động:
Khổ 1: Câu hát – căng buồm – gió khơi.
Hình ảnh liên tưởng độc đáo cho thấy tâm thế ra khơi của người lao động trên biển thật hứng khởi. Câu hát như hoà cùng gió khơi, thổi sức sống căng tràn vào cánh buồm đang đẩy con thuyền đi thật nhanh.
Khổ 3: Thuyền – gió – buồm trăng – mây cao – biển bằng.
Hình ảnh tưởng tượng độc đáo, thủ pháp phóng đại được sử dụng hợp lý tạo nên cái lớn lao, kì vĩ của bức tranh lao động trên biển, ẩn trong đó là niềm tự hào của con người. Con thuyền (con người) như hoà nhập vào cái lớn lao, cao rộng của trời biển mênh mông và trở thành chủ thể của thiên nhiên; các động từ lái – lướt và các hình ảnh trăng – mây – biển, đã giúp ta cảm nhận được điều đó.
Khổ 5: Câu thơ có hình ảnh so sánh “Biển cho ta cá như lòng mẹ” cho thấy mối quan hệ mật thiết lâu đời giữa ngư dân và biển cả. “Biển nuôi lớn đời ta”, biển là nguồn tài nguyên vô tận của con người. Câu thơ như một niềm tri ân của người lao động đối với biển.
Khổ 6, 7: Cuối bài thơ Đoàn thuyền đánh cá xuất hiện hình ảnh liên tưởng, tưởng tượng bay bổng. Thành quả lao động – niềm vui của ngư dân như hoà vào không gian bao la và cái kì vĩ của vũ trụ. Sắc màu của biển, ánh sắc lấp lánh của đuôi cá quyện vào ánh sáng của ánh trăng, của rạng đông, của mặt trời... tạo nên cái lung linh kì diệu của biển trời. Hình ảnh trong câu thơ “Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời” được tạo nên bằng thủ pháp phóng đại nhưng vẫn dựa trên sự thật của đời sống nên rất hợp lí: người lao động trên biển đang chạy đua cùng thời gian, họ muốn mang thành quả lao động của họ trở về kịp với bến sớm, chợ mai, kịp với nhịp sống sôi động của con người.