Tiếng gà trưa luôn khiến cho tâm hồn của mỗi người trở nên lắng đọng và giàu cảm xúc hơn. Những câu thơ trong bài thơ Tiếng gà trưa khiến chúng ta nhớ lại tuổi thơ của mình bằng hình ảnh người bà và người cháu thân yêu. Tác giả Xuân Quỳnh là nữ thi ca nổi tiếng trong nền văn thơ Việt Nam với những câu thơ giàu cảm xúc và nhẹ nhàng. Bài thơ Tiếng gà trưa là một minh chứng cho những ý thơ của Xuân Quỳnh khi tác giả viết về những hình ảnh làng quê bình dị và tình bà cháu thân thương.

Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục... cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Câu thơ đầu như lời thủ thỉ nhắc đến khung cảnh làng quê. Trên đường hành quân người lính chợt thấy xóm nhỏ nghe thấy tiếng gà chợt ký ức tuổi thơ ùa về. Tác giả sử dụng điệp từ “nghe” như mở rộng về cảm xúc của mình. Mỗi lần lặp lại là như một lần tiếng gà vang vọng, ban đầu là ngoại cảnh rồi đến cảm giác và cuối cùng sự thay đổi thấm sâu vào hồn của nhân vật. Điệp từ “nghe” cũng giúp cho tác giả chuyển đổi cảm xúc một cách tinh tế, nó giống như khao khát về tuổi thơ, đánh thức những cảm xúc mà trước kia chưa có cơ hộ được bộc lộ.

Những câu thơ tiếp theo lại ùa về bao kỉ niệm trong sáng hồn nhiên của tuổi thơ. Hình ảnh gà mái mơ, ổ rơm hồng, gà mái vàng có thể nói luôn được hiện hữu trong tâm trí người lính hành quân. Và xuất hiện cùng những hình ảnh này là người bà trìu mến đầy kính yêu:

Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng

Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
– Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!

Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng
Có bóng dáng thân thuộc của bà:

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Tiếng gà trưa hoà cùng tiếng bà la mắng, hình ảnh bà tần tảo chắt chiu chăm lo cho đứa cháu nhỏ, lo cho đàn gà quả khiến người đọc xúc động, những kỷ niệm đẹp thời ấu thơ khó phai. Tiếng gà trưa gợi bao kỉ niệm đẹp thời thơ ấu được sống trong tình yêu thương của người bà. Dù có khó khăn nhưng tất cả đã có tình yêu thương của bà dành cho đứa cháu nhỏ bằng những điều nhỏ nhoi như “quần áo mới” cho cháu. Qua giọng thơ đơn giản, cụm từ chỉ thời gian “hàng năm hàng năm” chúng ta có thể nhận ra sự hi sinh, tần tảo của người bà kính yêu dành cho người cháu vô bờ bến.

Đoạn thơ tiếp theo tràn đầy niềm vui khiến mỗi tâm hồn chúng ta cảm thấy ấm áp, nó cũng là một động lực lớn để người chiến sĩ có thể kiên cường nơi chiến trường.

Điệp từ “vì” được sử dụng để nhấn mạnh mục đích chiến đấu của người chiến sĩ – người cháu. Vì lòng yêu nước, yêu tổ quốc và xóm làng than yêu nơi tuổi thơ gắn bó. Mặc dù những câu thơ vẫn nhẹ nhàng nhưng ẩn chứa trong đó là cả một sự kiên quyết mãnh liệt, rất đẹp và cao thượng.

Bài thơ Tiếng gà trưa mang đến cho mỗi người chúng ta những kỉ niệm của tuổi thơ gian khó, với lối thơ nhẹ nhàng giàu tình cảm nhưng luôn khiến cho người đọc cảm thấy lắng đọng trong tâm hồn.